Charakterystyka podejścia Leader
22-06-2006 15:47
Charakterystyka podejścia Leader
Program Leader ma na celu pobudzenie aktywności środowisk lokalnych i ich zaangażowanie w tworzenie oraz realizację lokalnych strategii rozwoju obszarów wiejskich. Program Leader wdrażany jest w ramach dwóch schematów.
Celem Schematu I jest tworzenie Lokalnych Grup Działania (LGD) składających się z partnerstw publiczno-prywatnych trzech sektorów: publicznego, prywatnego oraz społecznego oraz dokonanie, z inicjatywy środowisk lokalnych, analizy możliwości rozwojowych terenów wiejskich i opracowanie na tej podstawie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich (ZSROW). W ramach Schematu II LGD, posiadające odpowiednie doświadczenie i potencjał administracyjny, niezbędny dla zarządzania środkami publicznymi, wdrażać będą plany dotyczące realizacji strategii obejmujące promocję obszarów wiejskich i animowanie współpracy partnerów lokalnych. Schemat II pozwoli na realizację kompleksowych projektów o charakterze wielosektorowym, uwzględniających w szczególności rozwój turystyki, ochronę oraz promocję środowiska naturalnego, krajobrazu i zasobów historyczno – kulturowych, popularyzację i rozwój produkcji wyrobów regionalnych, a także działania szkoleniowe. ZSROW, przygotowywane z inicjatywy środowisk lokalnych w ramach Schematu I i wdrażane w ramach Schematu II, określać będą kierunki rozwoju objętych nimi obszarów. Strategie te powinny uwzględniać co najmniej jedno z następujących zagadnień:składających się z partnerstw publiczno-prywatnych trzech sektorów: publicznego, prywatnego oraz społecznego oraz dokonanie, z inicjatywy środowisk lokalnych, analizy możliwości rozwojowych terenów wiejskich i opracowanie na tej podstawie W ramach Schematu II LGD, posiadające odpowiednie doświadczenie i potencjał administracyjny, niezbędny dla zarządzania środkami publicznymi, wdrażać będą plany dotyczące realizacji strategii obejmujące promocję obszarów wiejskich i animowanie współpracy partnerów lokalnych. Schemat II pozwoli na realizację kompleksowych projektów o charakterze wielosektorowym, uwzględniających w szczególności rozwój turystyki, ochronę oraz promocję środowiska naturalnego, krajobrazu i zasobów historyczno – kulturowych, popularyzację i rozwój produkcji wyrobów regionalnych, a także działania szkoleniowe. ZSROW, przygotowywane z inicjatywy środowisk lokalnych w ramach Schematu I i wdrażane w ramach Schematu II, określać będą kierunki rozwoju objętych nimi obszarów. Strategie te powinny uwzględniać co najmniej jedno z następujących zagadnień:
1. LOKALNE PODEJŚCIE - oznacza to formułowanie programu rozwoju na podstawie specyficznej sytuacji danego obszaru, jego silnych i słabych stron. Inicjatywa LEADER obejmuje obszary wiejskie, charakteryzujące się wewnętrzną spójnością społeczną, wspólną historią i tradycjami, poczuciem jedności itd. Uzasadnienie lokalnego podejścia oparte jest na rosnącej świadomości lokalnych liderów na danym obszarze i znaczenia własnych zasobów w dążeniu do trwałego i zrównoważonego rozwoju. - oznacza to formułowanie programu rozwoju na podstawie specyficznej sytuacji danego obszaru, jego silnych i słabych stron. Inicjatywa LEADER obejmuje obszary wiejskie, charakteryzujące się wewnętrzną spójnością społeczną, wspólną historią i tradycjami, poczuciem jedności itd. Uzasadnienie lokalnego podejścia oparte jest na rosnącej świadomości lokalnych liderów na danym obszarze i znaczenia własnych zasobów w dążeniu do trwałego i zrównoważonego rozwoju.
2. ODDOLNE PODEJŚCIE - zmierza do zachęcenia do partycypacyjnego (opartego na uczestnictwie) sposobu podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym we wszystkich aspektach programu rozwoju. Zaangażowanie lokalnych uczestników obejmuje całą wspólnotę, społeczne i gospodarcze grupy interesu i reprezentatywne instytucje publiczne. Oddolne podejście opiera się dwóch działaniach (“animacja” i szkolenie lokalnych grup) i pojawia się na różnych etapach programu.
3. PARTNERSKIE PODEJŚCIE - to głównie wspólna praca w Lokalnej Grupie Działania. LGD to grupa prywatnych, społecznych i publicznych uczestników działających jako partnerzy, pracująca nad formułowaniem strategii i planu działań dla rozwoju obszarów wiejskich. LGD jest jednym z najbardziej oryginalnych cech inicjatywy LEADER. Złożona z praktyków, posiadająca uprawnienia decyzyjne (osobowość prawna) oraz dość duży budżet Lokalna Grupa Działania jest przykładem nowego modelu organizacji, która może znacząco wpłynąć na równowagę instytucjonalną i polityczną obszaru. Udział reprezentacji sektora prywatnego i społecznego nie może być mniejszy niż 50%.
4. INNOWACJA- chociaż koncepcja LEADER i jej praktyczne wdrażanie są innowacyjne same w sobie, inicjatywa LEADER podkreśla, że konkretne działania także muszą być innowacyjne. Mogą one dotyczyć nowego sposobu promowania lokalnych zasobów, działań służących rozwojowi lokalnemu i nie podejmowanych przez inne programy, działania przynoszące nowe rozwiązania problemów obszarów wiejskich albo przynoszące w efekcie powstanie nowego produktu, nowego procesu, nowej formy organizacyjnej albo rozwój nowego rynku. Innowacja jest wbudowana w różne elementy programu, np. także w rozpowszechnianie informacji do innych grup pragnących czerpać inspirację z dokonań w innych miejscach albo zainteresowanych przyłączeniem się do wspólnego działania.
5. ZINTEGROWANE PODEJŚCIE - działania i projekty zawarte w planie lokalnego działania są powiązane i koordynowane jako spójna całość. Integracja może dotyczyć działań prowadzonych w jednym sektorze, wszystkich działań lub grup działań albo też, co najważniejsze – powiązań pomiędzy różnymi grupami uczestników: gospodarczymi, społecznymi, kulturalnymi, ekologicznymi działającymi na danym obszarze.
6. TWORZENIE POWIĄZAŃ I WSPÓŁPRACA - sieć powiązań LEADER to tworzenie podstaw systemu informacji i analiz poszczególnych działań poprzez ułatwianie wymiany i obiegu informacji o programach rozwoju obszarów wiejskich oraz upowszechnianie lub transfer innowacji.
7. LOKALNE FINANSOWANIE I ZARZĄDZANIE - przekazywanie Lokalnym Grupom Działania poważnej odpowiedzialności związanej z podejmowaniem decyzji dotyczących finansowania i zarządzania jest kolejnym elementem podejścia LEADER. Autonomia Lokalnych Grup Działania różni się jednak znacząco w poszczególnych krajach.
Pobierz plik:
- zastosowanie nowych informacji know - how i nowych technologii w celu podniesienia konkurencyjności produktów i usług terenów wiejskich;
- poprawa jakości życia na obszarach wiejskich;
- podnoszenie wartości lokalnych produktów zwłaszcza przez ułatwianie małym jednostkom produkcyjnym dostępu do rynków dzięki wspólnym działaniom;
- wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów należących do sieci Natura 2000.
2. ODDOLNE PODEJŚCIE - zmierza do zachęcenia do partycypacyjnego (opartego na uczestnictwie) sposobu podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym we wszystkich aspektach programu rozwoju. Zaangażowanie lokalnych uczestników obejmuje całą wspólnotę, społeczne i gospodarcze grupy interesu i reprezentatywne instytucje publiczne. Oddolne podejście opiera się dwóch działaniach (“animacja” i szkolenie lokalnych grup) i pojawia się na różnych etapach programu.
3. PARTNERSKIE PODEJŚCIE - to głównie wspólna praca w Lokalnej Grupie Działania. LGD to grupa prywatnych, społecznych i publicznych uczestników działających jako partnerzy, pracująca nad formułowaniem strategii i planu działań dla rozwoju obszarów wiejskich. LGD jest jednym z najbardziej oryginalnych cech inicjatywy LEADER. Złożona z praktyków, posiadająca uprawnienia decyzyjne (osobowość prawna) oraz dość duży budżet Lokalna Grupa Działania jest przykładem nowego modelu organizacji, która może znacząco wpłynąć na równowagę instytucjonalną i polityczną obszaru. Udział reprezentacji sektora prywatnego i społecznego nie może być mniejszy niż 50%.
4. INNOWACJA- chociaż koncepcja LEADER i jej praktyczne wdrażanie są innowacyjne same w sobie, inicjatywa LEADER podkreśla, że konkretne działania także muszą być innowacyjne. Mogą one dotyczyć nowego sposobu promowania lokalnych zasobów, działań służących rozwojowi lokalnemu i nie podejmowanych przez inne programy, działania przynoszące nowe rozwiązania problemów obszarów wiejskich albo przynoszące w efekcie powstanie nowego produktu, nowego procesu, nowej formy organizacyjnej albo rozwój nowego rynku. Innowacja jest wbudowana w różne elementy programu, np. także w rozpowszechnianie informacji do innych grup pragnących czerpać inspirację z dokonań w innych miejscach albo zainteresowanych przyłączeniem się do wspólnego działania.
5. ZINTEGROWANE PODEJŚCIE - działania i projekty zawarte w planie lokalnego działania są powiązane i koordynowane jako spójna całość. Integracja może dotyczyć działań prowadzonych w jednym sektorze, wszystkich działań lub grup działań albo też, co najważniejsze – powiązań pomiędzy różnymi grupami uczestników: gospodarczymi, społecznymi, kulturalnymi, ekologicznymi działającymi na danym obszarze.
6. TWORZENIE POWIĄZAŃ I WSPÓŁPRACA - sieć powiązań LEADER to tworzenie podstaw systemu informacji i analiz poszczególnych działań poprzez ułatwianie wymiany i obiegu informacji o programach rozwoju obszarów wiejskich oraz upowszechnianie lub transfer innowacji.
7. LOKALNE FINANSOWANIE I ZARZĄDZANIE - przekazywanie Lokalnym Grupom Działania poważnej odpowiedzialności związanej z podejmowaniem decyzji dotyczących finansowania i zarządzania jest kolejnym elementem podejścia LEADER. Autonomia Lokalnych Grup Działania różni się jednak znacząco w poszczególnych krajach.